Пераслед па палітычных матывах

Сяргей, былы дэсантнік і сузаснавальнік арганізацыі "Паспалітае рушэнне", быў затрыманы за ўдзел у акцыях пратэсту і прыгавораны да адміністрацыйнага арышту. Пасля ён быў вымушаны пакінуць Беларусь з-за распачатага крымінальнага пераследу.

Папулярны беларускі блогер і стваральнік YouTube-канала «Краіна для жыцця» Сяргей выказаў жаданне балатавацца на пасаду прэзідэнта. Аднак да пачатку выбарчай кампаніі яго арыштавалі за арганізацыю несанкцыянаванага мерапрыемства. Ягоная жонка, Святлана Ціханоўская, падала дакументы ў ЦВК па даверанасці, але Сяргея не зарэгістравалі кандыдатам з-за адсутнасці яго подпісу. Пасля Святлана сама была зарэгістраваная як кандыдат. Пасля вызвалення Сяргей стаў яе даверанай асобай і ўдзельнічаў у зборы подпісаў.

29 траўня 2020 года яго зноў затрымалі падчас пікету ў Гродне і пазней асудзілі па некалькіх крымінальных артыкулах, уключаючы «арганізацыю масавых беспарадкаў» і «распальванне варожасці». Па дадзеных праваабаронцаў, фігуранты «справы» абавязаныя выплаціць кампенсацыю ў памеры 29 мільёнаў рублёў.

У жніўні 2022 года суд перавёў Сяргея на турэмны рэжым. У лютым 2023 года яго асудзілі паўторна за «злоснае непадпарадкаванне патрабаванням адміністрацыі папраўчай установы» — артыкул, які ўжываецца да зняволеных, якія адмаўляюцца супрацоўнічаць з адміністрацыяй, у тым ліку за выдуманыя парушэнні. У выніку да яго 18-гадовага тэрміну дадалі яшчэ паўтара гады зняволення.

21 чэрвеня 2025 года Сяргей быў вызвалены пасля візіту ў Менск спецыяльнага прадстаўніка прэзідэнта ЗША Дональда Трампа — Кіта Келага, і адразу ж вывезены ў Літву.

Ігар, кансультант «Радыё Свабода» і адміністратар тэлеграм-канала «Беларусь галаўнога мозгу», быў затрыманы 25 чэрвеня 2020 года па абвінавачанні ва «ўдзеле ў групавых дзеяннях, якія груба парушаюць грамадскі парадак». Аднак пазней ён быў асуджаны за "арганізацыю масавых беспарадкаў" у рамках крымінальнай "справы Ціханоўскага".

Па дадзеных праваабаронцаў, фігуранты "справы" абавязаныя выплаціць кампенсацыю ў памеры 29 мільёнаў рублёў.

11 верасня 2025 года стала вядома, што 52 палітвязні беларускага рэжыму прымусова перамясцілі на тэрыторыю Літвы. Сярод іх ёсць і грамадзяне еўрапейскіх краін. Сярод вызваленых Ігар Лосік.

Даніла быў затрыманы ў рамках крымінальнай справы, узбуджанай пасля акцыі пратэсту, якая прайшла 13 верасня 2020 года ў Брэсце, дзе людзі спявалі і вадзілі карагоды, а супраць іх быў ужыты вадамёт. Яго асудзілі за "ўдзел у групавых дзеяннях, якія груба парушаюць грамадскі парадак". Па версіі абвінавачання, з-за прастою тралейбуснага і аўтобуснага паркаў быў нанесены ўрон у памеры каля 660 беларускіх рублёў.

Вызвалены 23 кастрычніка 2021 года, поўнасцю адбыўшы прызначаны судом тэрмін пакарання, і дэпартаваны ў РФ.

Арсеній быў затрыманы ў рамках крымінальнай справы, узбуджанай пасля акцыі пратэсту, якая прайшла 13 верасня 2020 года ў Брэсце, дзе людзі спявалі і вадзілі карагоды, а супраць іх быў ужыты вадамёт. Яго асудзілі за "ўдзел у групавых дзеяннях, якія груба парушаюць грамадскі парадак". Па версіі абвінавачання, з-за прастою тралейбуснага і аўтобуснага паркаў быў нанесены ўрон у памеры каля 660 беларускіх рублёў.

У снежні 2024 года стала вядома, што ў дачыненні да Арсенія адбылося завочнае судовае паседжанне аб замене абмежавання волі на пазбаўленне волі ў калоніі.

Раман быў затрыманы ў рамках крымінальнай справы, узбуджанай пасля акцыі пратэсту, якая прайшла 13 верасня 2020 года ў Брэсце, дзе людзі спявалі і вадзілі карагоды, а супраць іх быў ужыты вадамёт. Яго асудзілі за "ўдзел у групавых дзеяннях, якія груба парушаюць грамадскі парадак". Па версіі абвінавачання, з-за прастою тралейбуснага і аўтобуснага паркаў быў нанесены ўрон у памеры каля 660 беларускіх рублёў.

Вадзім быў затрыманы і асуджаны за разбітае шкло ў аўтобусе, у якім знаходзіліся супрацоўнікі РАУС падчас акцыі пратэсту, якая адбылася 10 жніўня 2020 года ў Бярозе.

У верасні 2021 года ён быў памілаваны: рэжым адбывання пакарання заменены на "хатнюю хімію".

Цімур быў затрыманы па крымінальнай справе, узбуджанай пасля пратэстаў 10 жніўня 2020 года ў Брэсце супраць фальсіфікацый на выбарах. Вяртаючыся з працы, ён быў падстрэлены гумовымі кулямі пяць разоў. Следчы патлумачыў меру стрымання адсутнасцю беларускага грамадзянства, хаця Цімур пражывае ў краіне з відам на жыхарства каля 23 гадоў. Яго асудзілі за ўдзел у «масавых беспарадках», а паводле матэрыялаў справы агульны ўрон склаў больш за 27 тысяч беларускіх рублёў.

У чэрвені 2023 года праваабаронцам стала вядома, што Цімур правёў больш за 100 сутак у ШІЗА, пасля чаго яго перавялі ў ПКТ, а затым на турэмны рэжым.

У ліпені 2024 года ён быў паўторна асуджаны за «злоснае непадпарадкаванне адміністрацыі калоніі».

11 верасня 2025 года стала вядома, што 52 вязні беларускага рэжыму прымусова перамясцілі на тэрыторыю Літвы. Сярод іх ёсць і грамадзяне еўрапейскіх краін. Сярод вызваленых Цімур Рызапур.

Алена была затрыманая ў межах крымінальнай справы, узбуджанай з-за пратэстаў і сутыкненняў паміж жыхарамі Пінска і сілавікамі ў ноч з 9 на 10 жніўня 2020 года. Яе асудзілі за ўдзел у "масавых беспарадках". Пацярпелымі па справе выступілі 109 супрацоўнікаў міліцыі і чыноўнікаў, якія, акрамя пакарання ў выглядзе пазбаўлення волі, запатрабавалі ад абвінавачаных каля 530 тысяч рублёў кампенсацыі.

Вядома, што да Алены ўжываюць фізічны і псіхалагічны гвалт, яе пазбавілі ўсіх перадач і сустрэч з блізкімі. Яна рэгулярна атрымлівае дысцыплінарныя пакаранні і знаходзіцца ў прыгнечаным псіхалагічным стане. Яе таксама пазбавілі бацькоўскіх правоў.

12 лютага 2025 г. з дапамогай Дзяржаўнага дэпартамента ЗША былі вызваленыя Алена Маўшук , журналіст Андрэй Кузнечык і грамадзянін ЗША, імя якога пакуль не раскрываецца. Яны былі памілаваны Лукашэнкам. Умовай вызвалення Алены быў выезд з Беларусі. Яе напярэдадні вызвалення перавялі з калоніі № 24 у СІЗА КДБ, адкуль на наступны дзень з маскай на вачах вывезлі да мяжы з Літвой.

Падрабязнасці вызвалення CNN раскрыў Крыс Сміт, намеснік памочніка дзяржсакратара ЗША па Еўропе.

"Гэта была спецыяльная аперацыя: мы перасеклі беларускую мяжу, сустрэліся ў Мінску з прадстаўнікамі ўладаў, якія перадалі нам трох затрыманых. Мы забралі іх і вывезлі праз Літву".

Паводле слоў Сміта, гэта быў "аднабаковы жэст" з боку беларускіх улад, якія імкнуцца палепшыць адносіны з ЗША.

"Лукашэнка не атрымаў нічога ўзамен", - адзначыў ён.

Галіна была затрыманая 10 снежня 2020 года ў межах крымінальнай «справы Аўтуховіча», якую ўлады абвясцілі «арганізатарам тэрарыстычнай групоўкі». Яе абвінавацілі ва ўдзеле ў «тэрарыстычнай арганізацыі», якая мае дачыненне да падпалаў маёмасці супрацоўнікаў міліцыі. Падчас следства Галіне ўвесь час пагражалі і прымушалі агаворваць сябе. Яна пісала скаргі ў пракуратуру, але не атрымлівала адказаў, а таксама падвяргалася жорсткім умовам утрымання ў карцэры, што некалькі разоў прыводзіла да страты прытомнасці. Была асуджана за "ўдзел у злачыннай арганізацыі", "акт тэрарызму" і "замах на захоп улады".

Увесну 2024 года з Галіны і двух іншых фігурантаў "справы" спагналі кампенсацыю за пашкоджанне маёмасці міліцыянтаў на суму больш за 40 тысяч рублёў.

11 верасня 2025 г. стала вядома, што 52 зняволеных беларускага рэжыму прымусова перамясцілі на тэрыторыю Літвы. Сярод іх ёсць і грамадзяне еўрапейскіх краін. Сярод вызваленых Галіна Дзербыш.

Сяброўка сям'і кандыдата ў прэзідэнты Віктара Бабарыка і каардынатар яго ініцыятыўнай групы па адным з раёнаў горада Менска была затрымана 11 чэрвеня 2020 года па абвінавачанні ва ўхіленні ад выплаты падаткаў.

12 кастрычніка 2021 года меру стрымання для Святланы змянілі на падпіску аб нявыездзе.

Каардынатар ініцыятыўнай групы Віктара Бабарыка быў затрыманы 18 чэрвеня 2020 года па абвінавачанні ва ўхіленні ад выплаты падаткаў.

12 кастрычніка 2021 года меру стрымання для Дзмітрыя змянілі на падпіску аб нявыездзе.

Як мяркуецца, быў затрыманы 19 студзеня 2021 года і пазней асуджаны за каментар у Telegram.

Грамадзянін Украіны Міхаіл быў затрыманы 16 верасня 2020 года і правёў сем месяцаў у ІЧУ на Акрэсціна. Яму прад'явілі абвінавачанне за ўдзел у трох маршах і арганізацыю пратэстнай дзейнасці праз тэлеграм-канал "Смелыя людзі", уключаючы нанясенне пратэстных надпісаў і вывешванне БЧБ-стужак.

Ён быў вызвалены 16 снежня 2023 года пасля поўнага адбыцця тэрміну пакарання, але адразу ж зноў быў затрыманы ў Магілёве.

Вызваліўшыся 1 лютага 2024 года, Міхаіл быў вымушаны пакінуць Беларусь.

Вадзім, архітэктар, быў затрыманы і збіты падчас акцыі памяці Рамана Бандарэнкі на плошчы Перамен 15 лістапада 2020 года і шпіталізаваны з траўмамі. Ён не прызнаў віну, заявіўшы, што ўдзел у мерапрыемстве — ягоны грамадзянскі абавязак, і быў асуджаны за «ўдзел у групавых дзеяннях, якія груба парушаюць грамадскі парадак».

Пакінуў Беларусь да пачатку адбывання пакарання.

15 сакавіка 2024 года супраць Вадзіма была распачатая «спецыяльная вытворчасць», і ўлетку яго завочна абвінавацілі ў «змове з мэтай захопу ўлады», «садзейнічанні экстрэмісцкай дзейнасці» і «стварэнні экстрэмісцкага фармавання».