Nikolai Viktorovich Statkevich

Nikołaj jest liderem niezarejestrowanej Białoruskiej Partii Socjaldemokratycznej (Narodnaja Hramada), byłym kandydatem na prezydenta, podpułkownikiem w stanie spoczynku i doktorem inżynierii. Był jednym z założycieli Białoruskiego Stowarzyszenia Wojskowego. Był wielokrotnie więziony z powodów politycznych.

W latach 90. organizował protesty, m.in. Mińską Wiosnę i marsz w 1999 roku.

W 2004 roku przewodził ulicznym protestom przeciwko fałszerstwom referendalnym, po czym w 2005 roku został skazany na trzy lata ograniczenia wolności. W wyniku amnestii ogłoszonej z okazji 60. rocznicy Dnia Zwycięstwa, jego wyrok został skrócony o rok. W 2010 roku brał udział w kampanii prezydenckiej i protestach w Mińsku, po czym został aresztowany i skazany w 2011 roku na sześć lat kolonii karnej o zaostrzonym rygorze. W styczniu 2012 roku i maju 2015 roku jego wyrok został podwyższony, co doprowadziło do uwięzienia. Został zwolniony w sierpniu 2015 roku w ramach ułaskawienia.

Po zwolnieniu kontynuował działalność polityczną i udział w protestach ulicznych. W 2016 roku z jego inicjatywy powstał Białoruski Kongres Narodowy. W 2020 roku poparł Swietłanę Cichanouską , żonę innego niezarejestrowanego kandydata, blogera Siergieja Cichanowskiego . Nikołaj został ponownie zatrzymany 31 maja 2020 roku, w drodze na jej pikietę wyborczą. Początkowo został skazany na 15 dni aresztu administracyjnego, ale nigdy nie został zwolniony. Następnie, w grudniu 2021 roku, został skazany za „organizowanie masowych zamieszek”.

Według obrońców praw człowieka oskarżeni w tej sprawie muszą zapłacić odszkodowanie w wysokości 29 milionów rubli.

11 września 2025 roku poinformowano o przymusowym przewiezieniu na Litwę 52 więźniów białoruskiego reżimu. Wśród zwolnionych był Mikołaj Statkiewicz. Mikołaj odmówił jednak opuszczenia Białorusi i musiał wyważyć drzwi autobusu, aby to zrobić. Po kilku godzinach oczekiwania w strefie neutralnej powrócił na Białoruś. Dopiero dwa miesiące później został ponownie aresztowany. Jego dokładne miejsce pobytu nie jest znane.